پایان نامه خوداتکایی در خانواده‌های دارای عضو معتاد به مواد مخدر و خانواده‌های معمولی

ارزش از دیدگاه روکیچ

روکیچ (۱۹۶۸) سه نوع اعتقاد را از هم متمایز کرده است که عبارت‌اند از: اعتقادات‏ تشریحی یا وجودی که می‏توانند درست یا نادرست باشند؛ اعتقادات ارزیابانه که توسط آن‌ها درباره‏ی خوب یا بد بودن چیزی قضاوت‏ می‏شود؛ اعتقادات تجویزی یا منع‏کننده که‏ توسط آن‏ها، وسیله یا هدف عملی مطلوب یا نامطلوب ارزیابی می‏شود. ارزش، اعتقاد از نوع سوم است؛ یعنی اعتقاد تجویزی یا منع‏کننده است. روکیچ معتقد است: «ارزش، اعتقادی است که براساس‏ آن، انسان به سبب ارجح دانستن چیزی به‏ کاری مبادرت می‏ورزد» (امیری، ۱۳۸۵).

ارزش‌ها مانند همه‏ی اعتقادات دارای‏ اجزای شناختی، عاطفی و رفتاری هست:

1. ارزش، شناخت درباره‏ی مطلوب، ارزش‌هایی که یک نهاد در آن‌ها تخصص دارد، لزوماً به‏طور کامل با ارزش‌های دیگر نهادها تفاوت ندارند و مترادف چیزی است که موریس[۱]‏ (۱۹۵۶) «ارزش شکل‏گرفته در ذهن» و کلاکهون[۲] (۱۹۵۱) «برداشت ما از مطلوب» نامیده است.
2. ارزش به این مفهوم مقوله‏ای عاطفی‏ است که شخص می‏تواند، نسبت به آن‏ احساسی عاطفی داشته باشد و به لحاظ عاطفی، طرفدار یا مخالف آن باشد. کسانی‏ را که نمونه‏های مثبت آن هستند تأکید کند و کسانی را که نمونه‏های منفی آن تلقی‏ می‏شوند، رد کند.
3. ارزش از این لحاظ دارای یک جزء رفتاری است؛ جزئی که متغیری مداخله‏گر است و با فعال شدن، موجب عمل‏ می‏شود (امیری، ۱۳۸۵).

نظریه ساختار ارزشی شوارتز

شوارتز، بر اساس نظریه راکیچ، نظریه خود را درباره‌ی ارزش ها مطرح می کند و مقیاسی برای اندازه گیری ارزش ها تهیه نموده است. بر همین اساس، ارزش ها، اهداف فراموقعیتی هستند که به منزله اصول راهنما در خدمت زندگی فرد یا گروه قرار داشته و اهمیت متفاوتی دارند. با توجه به فرض شوارتز ارزش ها همان اهداف هستند، بنابراین سه ملاک تشخیص ابعاد ارزشی عبارتند از: نخست، ارزش ها ممکن است در خدمت منافع فردی یا جمعی باشند. دوم، ارزش ها ابزاری هستند و سوم، ارزش های برخاسته از سه نیاز اساسی بشر (یعنی نیازهای زیست شناختی، نیاز به تعامل اجتماعی و نیازهای رفاهی) است و در ده بعد انگیزشی شکل گرفته است (شوارتز، ۱۹۹۴).

از دیدگاه شوارتز، ده ﺑﻌﺪ اﻧﮕﯿﺰﺷﯽ ارزشﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ: ۱ – ﺧﻮد اﺗﮑﺎﯾﯽ ۲ – اﻧﮕﯿﺰش ۳ – ﻟﺬتﻃﻠﺒﯽ ۴ – ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ۵ -ﻗﺪرت ۶ – اﻣﻨﯿﺖ ۷ – ﻫﻤﻨﻮاﯾﯽ ۸ – ﺳﻨﺖ ۹ – ﺧﯿﺮﺧﻮاﻫﯽ ۱۰- ﺟﻬﺎنﮔﺮاﯾﯽ (سهامی، ۱۳۸۷).

[۱] Moric

[۲] Kolahkon

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل پایان نامه